ประจักษ์ชัย: ยื่นคำร้องหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯ

15 ตุลาคม 2558 

ศาลนัดไต่สวนแพทย์ผู้ตรวจอาการของจำเลยเพื่อให้ได้ข้อเท็จจริงว่าจำเลยมีอาการวิกลจริตหรือไม่ และสามารถต่อสู้คดีได้หรือไม่ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 14 (ดูในข้อมูลเพิ่มเติม)

 

ศาลออกนั่งพิจารณาคดีเวลา 13.45 น. อัยการทหาร ทนายความจำเลย และญาติของจำเลยมาฟังการพิจารณาคดี แต่ประจักษ์ชัยไม่ได้ถูกนำตัวมาจากเรือนจำ 

 

พ.ญ.วนัทดา ถมค้าพาณิชย์ แพทย์ผู้ตรวจรักษาประจักษ์ชัย เบิกความว่า ปัจจุบันดำรงตำแหน่งเป็นแพทย์ชำนาญการพิเศษ ที่สถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์ สังกัดกรมสุขภาพจิต เป็นผู้ทำหน้าที่ตรวจ ประเมิน วินิจฉัย และลงความเห็นอาการของจำเลยในคดีนี้ โดยประจักษ์ชัยถูกศาลทหารส่งตัวไปตรวจรักษายังสถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์ ตั้งแต่วันที่ 6 กรกฎาคม 2558

 

พ.ญ.วนัทดาได้สัมภาษณ์และสอบถามประวัติพบว่า จำเลยมีอาการหลงผิดชัดเจน มีความเชื่อที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้ ซึ่งถือว่าเป็นโรคจิตเภท โดยจำเลยเชื่อว่าตัวเองเป็นเจ้าของพระบรมมหาราชวังและเป็นเจ้าของประเทศ และยังเชื่อว่าตัวเองเป็นในหลวงด้วย และประจักษ์ชัยยังมีลักษณะของการเรียบเรียงความคิดไม่ต่อเนื่อง คือ ความคิดไม่สามารถเป็นรูปร่างได้ ซึ่งอาการทั้ง 2 อย่างที่กล่าวมานั้น ถือเป็นโรคจิตเภทชนิดหนึ่ง เมื่อตอนที่ได้พบกับจำเลยครั้งแรกนั้น ดูเบื้องต้นก็สามารถทราบได้

 

การตรวจรักษาจำเลยได้ใช้ทีมตรวจวินิจฉัยหรือสหวิชาชีพมาลงความเห็นรวม 5 วิชาชีพ อันประกอบไปด้วย 1.จิตแพทย์ 2. พยาบาลจิตเวช 3.นักสังคมสงเคราะห์ 4.นักจิตวิทยาคลินิก 5.นักกิจกรรมบำบัด โดยได้ประชุมวินิจฉัยจากการสรุปข้อมูลแล้ว ลงความเห็นว่าจำเลยป่วยเป็นจิตเภท เนื่องจากจำเลยมีอาการทางจิตเรื้อรัง จากการตรวจสอบประวัติ พบว่าจำเลยมีประวัติอาการป่วยมา 16-17 ปี

 

เมื่อศาลถามว่า โรคนี้สามารถรักษาหายขาดได้หรือไม่ พ.ญ.วนัทดาอธิบายว่า อาการทางจิตเรื้อรังนี้อาจรักษาให้ดีขึ้นได้ แต่ต้องกินยาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งปัจจุบันจำเลยได้เข้ารับการรักษาเป็นผู้ป่วยนอก และได้รับยาต้านโรคจิตไปกิน อย่างน้อยต้องใช้เวลาหลักเดือนถึงจะรักษาให้อาการดีขึ้น พ.ญ.วนัทดายังกล่าวยืนยันด้วยว่า เมื่อวันที่ 17 สิงหาคม 2558 ซึ่งเป็นวันที่จำเลยเข้ารับการรักษาครั้งล่าสุดนั้น ก็ยังพบว่ามีอาการทางจิตอยู่

 

อัยการทหาร ถามว่า การรับการรักษาให้ดีขึ้น คืออย่างไร และใช้เวลานานเท่าไร พ.ญ.วนัทดาตอบว่า อาการดีขึ้น หมายถึง ให้อาการหลงผิดนั้นหมดไป และสามารถต่อสู้คดีได้ ซึ่งกรณีของจำเลยในคดีนี้ เห็นว่าต้องใช้เวลาหลายเดือน อาจมากกว่า 1 ปีขึ้นไป

 

พ.ญ.วนัทดา ตอบคำถามทนายจำเลยว่า โรคจิตเภทก็ไม่ต่างจากโรคอื่นๆ เช่น เบาหวาน ก็คือมีหลายระดับ อาจจะหูแว่ว เห็นภาพหลอน ยืนนิ่งๆนานๆ พูดไม่รู้เรื่อง คิดไม่ต่อเนื่อง ส่วนการหลงผิดมีได้หลายอย่าง กรณีของจำเลยก็มีความคิดว่าตัวเองเป็นใหญ่เป็นโต กรณีที่มีอาการกว่า 10 ปีขึ้นไป โอกาสในการรักษาให้หายนั้นยาก

 

ทนายความจำเลยถามว่า เมื่อจำเลยมีอาการป่วยทางกายร่วมด้วย จะมีผลต่อการรักษาอาการทางจิตหรือไม่ พ.ญ.วนัทดาตอบว่า จะลำบากเรื่องการให้ยา เนื่องจากยาจิตเวชส่วนใหญ่มีผลไปทำลายตับ 

 

เมื่อทนายความจำเลยพยายามจะถามถึงประเด็นอาการโรคตับของจำเลย และประเด็นมาตรฐานการรักษาของโรงพยาบาลราชทัณฑ์ ศาลเห็นว่าเป็นประเด็นที่ไม่เกี่ยวกับพยานปากนี้ จึงไม่อนุญาตให้ถาม ศาลได้กล่าวย้ำว่า ประเด็นไต่สวนในวันนี้คือ 1. จำเลยมีอาการทางจิตหรือไม่ และ 2. จำเลยสามารถต่อสู้คดีได้หรือไม่

 

ศาลถามก่อนจบการไต่สวนในวันนี้ว่า จากอาการของจำเลยนั้น จำเลยควรต้องอยู่ในที่ที่เหมาะสมหรือไม่ พ.ญ.วนัทดาชี้แจงว่า หากได้รับการรักษาที่โรงพยาบาลจะดีและเหมาะสมกว่า 

 

ศาลอ่านรายงานกระบวนพิจารณาในวันนี้ว่า จากผลการวินิจฉัยของแพทย์ศาลพิจารณาแล้วเห็นว่า จำเลยมีอาการวิกลจริตจริงและไม่สามารถต่อสู้คดีได้ จึงให้งดการพิจารณาคดีไว้และให้จำหน่ายคดีชั่วคราว ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 14 ให้จำเลยรักษาตัวในความดูแลของจิตแพทย์ต่อไป เมื่อหายวิกลจริตหรือสามารถต่อสู้คดีได้ ให้สถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์รายงานให้ศาลทหารกรุงเทพทราบโดยเร็ว

เสร็จสิ้นการไต่สวน เวลาประมาณ 14.55 น.

 

หลังการไต่สวนเมื่อทราบว่าจากคำสั่งของศาลในวันนี้ จำเลยยังต้องถูกควบคุมตัวต่อเพื่อรับการรักษาที่สถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์ และระหว่างนี้ต้องถูกควบคุมอยู่ที่เรือนจำพิเศษธนบุรี ซึ่งเป็นเรือนจำที่อยู่ใกล้สถาบันฯ ทนายความจำเลยจึงยื่นคำร้องขอให้ศาลออกหมายปล่อยตัวจำเลยจากการควบคุมตัวและไปรักษาตัวต่อที่บ้าน โดยอ้างเหตุว่าจำเลยมีอาการป่วยทางกายเป็นโรคตับ ซึ่งมาตรฐานการรักษาพยาบาลในเรือนจำไม่มีคุณภาพพอและอาจส่งผลเสียถึงชีวิตของจำเลยได้ จึงขอให้ศาลออกหมายปล่อยและมอบตัวจำเลยให้ครอบครัวไปดูแลต่อ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 14 วรรค 2 

 

ศาลนัดไต่สวนคำร้องให้ออกหมายปล่อยตัวจำเลย วันที่ 16 ตุลาคม 2558 เวลา 8.30 น.

 

 

ในช่วงเย็นญาติไปรอรับประจักษ์ชัยที่เรือนจำพิเศษธนบุรี แต่ไม่พบตัว เนื่องจากครั้งแรกที่ประจักษ์ชัยถูกฝากขัง เป็นการคุมขังที่เรือนจำพิเศษกรุงเทพ เพียงแต่ต่อมาถูกส่งไปอยู่ที่เรือนจำพิเศษธนบุรีเพราะอยู่ใกล้สถานที่สำหรับรักษาอาการทางจิต ศาลทหารกรุงเทพจึงส่งหมายปล่อยตัวไปที่เรือนจำพิเศษกรุงเทพก่อน ประจักษ์ชัยจึงยังไม่ได้รับการปล่อยตัวในคืนนั้น

 

หลังการประสานงาน ประจักษ์ชัยได้รับการปล่อยตัวจากเรือนจำพิเศษธนบุรีช่วงเช้าของวันที่ 17 ตุลาคม 2558 และน้องสาวรับตัวไปอยู่ในความดูแล

 

 

ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน รายงานว่า ประจักษ์ชัยและทนายความเดินทางมาศาลในวันนี้ ศาลเริ่มพิจารณาคดีเวลาประมาณ 10.00 น. ศาลอ่านคำฟ้องให้ฟังโดยสรุปว่าเมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2558 ที่ศูนย์บริการประชาชน สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน ประจักษ์ชัย เขียนข้อความบันทึกข้อร้องเรียนถึงพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา โดยศาลได้อ่านข้ามในส่วนของข้อความที่เขียน การกระทำดังกล่าวป็นการล่วงละเมิดและแสดงความอาฆาตมาดร้ายต่อพระมหากษัตริย์ซึ่งเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 เจ้าพนักงานจับจำเลยได้พร้อมปากกาและกระดาษที่ใช้ในการกระทำความผิดเป็นของกลางโดยเก็บรักษาไว้ที่ สน.ดุสิต

ศาลถามคำให้การว่า ประจักษ์ชัยจะให้การคดีนี้อย่างไร ทนายความยื่นคำให้การเป็นลายลักษณ์อักษรปฏิเสธทุกข้อกล่าวหา  โดยให้เหตุผลว่าตั้งแต่ก่อนเกิดเหตุจนถึงขณะนี้จำเลยป่วยเป็นโรคจิตเภท มีอาการหลงผิด อีกทั้งยังมีเชาว์ปัญญา(IQ) 74 ซึ่งเป็นระดับปัญญาทึบมาก ตามผลการตรวจรักษาที่สถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์ ซึ่งจะมีรายละเอียดอยู่ในชั้นพิจารณาและขอให้ศาลพิพากษายกฟ้องของโจทก์ และขอให้มีนัดตรวจพยานหลักฐานก่อนการสืบพยาน

อัยการทหารไม่คัดค้านคำให้การของจำเลย แต่คัดค้านคำร้องขอให้มีนัดตรวจพยานหลักฐานโดยอ้างเหตุผลว่ามีพยานในคดีน้อย ทนายความแถลงต่อศาลว่าเนื่องจากเห็นว่ายังมีพยานและเอกสารที่ไม่ได้อยู่ในการครอบครองของจำเลยและยังมีเอกสารการรักษาอาการทางจิตทั้งก่อนก่อเหตุจนกระทั่งถึงหลังก่อเหตุ อีกทั้งยังต้องขอให้ศาลออกหมายเรียกเอกสารมาใช้ประกอบการพิจารณาคดี ศาลได้อนุญาตให้มีนัดตรวจพยานหลักฐานในวันที่ 24 สิงหาคม 2559

สืบพยานโจทก์ปากที่สาม ร.ต.ไกรสร ศรีสุวรรณ เจ้าหน้าที่ประจำการในที่เกิดเหตุ

 

ร.ต.ไกรสรเบิกความว่า รับราชการอยู่ที่กองพันทหารปืนใหญ่ที่ 11 กรมทหารปืนใหญ่ที่หนึ่งรักษาพระองค์ มีหน้าที่ปฏิบัติตามคำสั่งผู้บังคับบัญชาในการรักษาความสงบเรียบร้อย 

 

ร.ต.ไกรสรเบิกความว่า ในวันที่ 19 กันยายน 2558 ซึ่งเป็น วันเกิดเหตุ ได้เข้าประจำการที่ศูนย์บริการรับเรื่องราวร้องทุกข์ที่ใต้ตึก กพร. ตั้งแต่เวลา 8.00 – 16.00 ในเวลาประมาณ 10.30 น. เห็นจำเลยเดินเข้ามาที่ศูนย์บริการฯ เพื่อมาเขียนข้อความร้องทุกข์โดย ร.ต.ไกรสร เป็นผู้มอบแบบฟอร์มให้จำเลยนำไปกรอก พร้อมชี้ตัวจำเลยในห้องพิจารณา

 

อัยการทหารถามร.ต.ไกรสรว่า ในวันเกิดเหตุเมื่อประจักษ์ชัยเข้ามาแล้วทำอย่างไรต่อ ร.ต.ไกรสรตอบว่า เมื่อแลกบัตรประจำตัวก็เดินมาที่โต๊ะรับเรื่องราวร้องทุกข์เพื่อรับแบบฟอร์ม เมื่อตนเองเอาแบบฟอร์มให้ประจักษ์ชัยก็เอาไปเขียนที่โต๊ะด้านหลังโดยใช้ปากกาสีน้ำเงินกรอกข้อความ

 

ร.ต.ไกรสรเบิกความต่อว่า ตนไม่ทราบว่าจำเลยเขียนข้อความว่าอะไร เพราะเมื่อจำเลยรับแบบฟอร์มไปแล้วก็ไม่ได้สนใจเพราะไม่ได้มีหน้าที่อะไรกับจำเลยอีก มาทราบอีกทีก็เมื่อเจ้าหน้าที่ตำรวจมาบอกว่าจำเลยเขียนข้อความหมิ่นประมาทรัชกาลที่เก้า 

 

ตอบทนายจำเลยถามค้าม

 

ทนายจำเลยถามว่า ผู้ที่สั่งให้ ร.ต.ไกรสร มาปฏิบัติหน้าที่ประจำศูนย์ฯ คือใคร ร.ต.ไกรสรตอบว่า ผู้บังคับการกรมทหารปืนใหญ่รักษาพระองค์ ทนายจำเลยถามว่ามีหนังสือแต่งตั้งเป็นลายลักษณ์อักษรอ้างส่งต่อศาลหรือไม่ ร.ต.ไกรสรตอบว่า มีคำสั่งฝ่ายยุทธการเป็นลายลักษณ์อักษรแต่ไม่ได้อ้างส่งต่อศาล 

 

ทนายจำเลยถามว่า พบจำเลยตอนไหน ร.ต.ไกรสรตอบว่าประมาณ 10.30 น. ตอนที่จำเลยมารับแบบฟอร์ม ทนายจำเลยถามต่อว่าระว่างที่จำเลยรับแบบฟอร์มได้พูดอะไรหรือไม่ ร.ต.ไกรสรบอกว่า ไม่ได้พูด ทนายจำเลยถามว่าจำเลยกรอกข้อความต่อหน้าร.ต.ไกรสรหรือไม่ ร.ต.ไกรสรตอบว่า ไม่ 

 

23 มิถุนายน 2560

นัดสืบพยานโจทก์วันนี้ ประจักษ์ชัยเดินทางมาศาลพร้อมกับ สุภัสสร น้องสาวที่เป็นผู้รับดูแลประจักษ์ชัยอยู่ ทนายความของจำเลย โจทก์ และพยานสองคนที่นัดไว้มาศาล ศาลขึ้นบัลลังก์เวลาประมาณ 9.30

 

พยานโจทก์ปากที่สี่ พ.ต.ชัยเดช เกิดศิริ ผู้ให้ความเห็นต่อข้อความในคดี

 

พ.ต.ชัยเดช เบิกความว่า ปัจจุบันอายุ 36 ปี จบการศึกษาคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รับราชการเป็นนายทหารพระธรรมนูญ กรมการพลังงานทหาร เมื่อวันที่ 23 มีนาคม 24560 ได้รับการติตต่อจากพ.ต.ท.อัคนีรักษ์ พนักงานสอบสวนสน.ดุสิตให้มาดูเอกสารที่เขียนโดยประจักษ์ชัย ข้อความที่ดูอ่านแล้วรู้สึกว่า เป็นข้อความหมิ่นสถาบันพระมหากษัตริย์อย่างแน่นอน เพราะการเรียกร้องให้ปลดโดยใช้กำลังทหารนั้นไม่สมควรอย่างยิ่ง

 

พ.ต.ชัยเดช ตอบคำถามทนายความว่า ไม่ได้จบการศึกษาด้านภาษาศาสตร์ เป็นเพียงคนที่มาให้ความเห็นในฐานะพยาน ไม่ได้เกี่ยวข้องกับการดำเนินคดีนี้ และไม่ได้อยู่ในที่เกิดเหตุด้วย ไม่ทราบว่า กฎหมายจะคุ้มครองผู้ป่วยทางจิตอย่างไร ส่วนขั้นตอนตามกฎหมายวิธีพิจาณาความอาญานั้น จำไม่ได้ เพราะไม่ได้ใช้บ่อย เนื่องจากไม่ค่อยเจอผู้ต้องหาที่ป่วยทางจิต

 

ทนายความเอาเอกสารที่ประจักษ์ชัยเขียนให้ดู แล้ว พ.ต.ชัยเดช เบิกความว่า เอกสารที่เขียนไม่มีคำว่ารัชกาลที่เก้า แต่เข้าใจได้เพราะขณะนั้นมีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระองค์เดียว สิ่งที่จำเลยเรียกร้องไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนในประเทศนี้ ในความเป็นจริงเป็นสิ่งที่ทำไม่ได้ ถ้าเป็นผู้บัญชาการเหล่าทัพอ่านแล้วก็จะไม่ทำตาม แต่เห็นว่า การเขียนแบบนี้ไม่เหมาะสม เมื่อทนายความถามว่า คนแบบไหนจะเขียนข้อความลักษณะนี้ พ.ต.ชัยเดช บอกว่า คนไม่ดี

 

ทนายความถามว่า เมื่อเห็นข้อความนี้แล้วสงสัยบ้างหรือไม่ว่า คนปกติไม่น่าจะเขียนเช่นนี้ พ.ต.ชัยเดชตอบว่า เห็นลายมือก็คิดว่าเป็นชาวบ้าน คิดว่าคนเขียนไม่น่าจะมีความรู้ถึงระดับปริญญาตรี แต่ไม่รู้ว่าสติสัมปชัญญะดีหรือไม่ ลายมือและลักษณะสำนวนไม่ใช่หนังสือราชการ ตอนลงชื่อเห็นว่ามีวงเล็บด้วย น่าจะเป็นชื่อเล่น ซึ่งปกติในหนังสือราชการจะไม่เขียนชื่อเล่น