11 ธันวาคม 2561 คสช. ออกคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 22/2561 ยกเลิกประกาศและคำสั่ง คสช. 9 เรื่องสำคัญ รวมทั้ง ข้อ 12 ของคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 เรื่องห้ามชุมนุมทางการเมือง ปลดล็อคให้ประชาชนทำกิจกรรมสาธารณะได้สะดวกขึ้น และให้พรรคการเมืองเริ่มหาเสียงได้ แต่การยกเลิกดังกล่าวอาจเป็นเพียงฉากการเมืองฉากหนึ่งเท่านั้น เพราะ คสช. ยังคงไว้ซึ่งอำนาจบุกค้น เยี่ยมบ้านและเรียกบุคคลไปปรับทัศนติในค่ายทหาร 7 วัน ไม่นับรวมการเข้ากดดันเจ้าของสถานที่ที่ คสช. ทำมาตลอดกว่าสี่ปีที่ผ่านมา ขณะเดียวกันยังมี พ.ร.บ.ชุมนุมฯ ที่ยังทำหน้าที่เป็นอุปสรรคสำคัญสำหรับการแสดงออกในที่สาธารณะ
แม้ว่า มาตรา 3 ของพ.ร.บ.ชุมนุมฯ กำหนดไม่ให้ใช้บังคับข้อจำกัดต่างๆ กับการชุมนุมภายในสถานศึกษา แต่ก็ยังไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะจัดการชุมนุมในพื้นที่สถานศึกษา เนื่องจากเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงมีรูปแบบการกดดันทางอ้อมในการสกัดกั้นการใช้เสรีภาพการแสดงออกอย่างแนบเนียนขึ้น
ชลธิชา แจ้งเร็ว นักกิจกรรมกลุ่มคนอยากเลือกตั้ง สะท้อนว่า
“แม้ว่า พ.ร.บ.ชุมนุมฯ จะยกเว้นไม่บังคับใช้กับสถานศึกษาต่างๆ แต่ประสบการณ์ของกลุ่มคนอยากเลือกตั้งพบว่า มหาวิทยาลัยที่กลุ่มใช้จัดกิจกรรมบ่อยๆ อย่างมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์มีนโยบายที่ชัดเจนเลยว่า ถ้าคุณอยากจะใช้พื้นที่ของมหาวิทยาลัยทำกิจกรรม คุณต้องไปที่สถานีตำรวจก่อน เพื่อทำหนังสือแจ้งเจ้าหน้าที่และนำหนังสือตอบกลับมาให้กับเจ้าหน้าที่มหาวิทยาลัย ไม่อย่างนั้นจะไม่อนุญาตให้ใช้สถานที่ ไม่มีตัวกฎหมายใดรองรับแต่เป็นเรื่องของวิธีการปฏิบัติและกลายเป็นนโยบายของมหาวิทยาลัยไปแล้ว
ที่ผ่านมามีคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 ข้อ 12 เรื่องห้ามชุมนุมทางการเมือง เราก็พยายามจะเข้าใจอย่างประนีประนอม แต่ตอนนี้ คสช. ยกเลิกข้อห้ามดังกล่าวไปแล้ว นโยบายนี้ก็ยังอยู่และมันถูกใช้เข้มงวดมากขึ้น ตอนนี้ก็ไม่ให้บุคคลภายนอกใช้พื้นที่ด้านนอกอาคารจัดกิจกรรม ต้องเข้าไปจัดในห้องเท่านั้น แต่หากจะจัดกิจกรรมนอกอาคารจะต้องเป็นการจัดร่วมกับมหาวิทยาลัย ซึ่งปกติไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน เพิ่งจะมาปรับแก้ไขในช่วงที่มีการเรียกร้องการเลือกตั้ง เราจึงคิดว่า มันไม่ใช่แค่กฎหมายแต่เป็นวิธีการปฏิบัติของเจ้าหน้าที่
เวลาที่ไปขอหนังสือแจ้งรับทราบการชุมนุม ตำรวจรู้ว่า จริงๆ แล้วมันไม่ใช่หน้าที่ของเราที่ต้องแจ้งและไม่มีกฎหมายใดรองรับ แต่เหมือนเป็นข้อตกลงร่วมกัน ทางเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงเองก็กดดันมหาวิทยาลัยเพื่อให้บังคับใช้วิธีการนี้ ดังนั้นแล้ว ตำรวจจึงปลื้มปิติกับนโยบายที่ทำให้การทำงานง่ายขึ้น ซึ่งหมายความว่า กิจกรรมที่ตำรวจไม่ยอมออกหนังสือ จะทำให้เราไม่สามารถใช้พื้นที่ได้ หลังปีใหม่เราพยายามคุยกับอาจารย์ที่ธรรมศาสตร์ แต่ไม่มีท่าทีตอบกลับเรื่องนี้
ตอนนี้ไม่มีคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 แล้ว ขอไม่ต้องไปแจ้งตำรวจได้ไหม เพราะทุกครั้งที่ไปแจ้งตำรวจมันหมายความว่า เราต้องเสียเวลา เสียทรัพยากรในการแจ้งตำรวจ มหาวิทยาลัยก็แจ้งกลับมาว่า ไม่ได้ ต่อให้ไม่มีคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 แล้วก็ต้องแจ้งต่อตำรวจก่อน มหาวิทยาลัยถึงจะอนุญาตให้ใช้สถานที่ได้”
////////////////////////////////////////////////////////
อ่านเพิ่มเติม
เลือกตั้ง 62 : เลิกคำสั่งชุมนุมทางการเมือง แต่ยังเยี่ยมบ้าน ตามติดประชาชนต่อเนื่อง