พอร์ท ไฟเย็น : โพสต์เฟซบุ๊กต่อต้านสิ่งงมงาย

5 มีนาคม 2564

 

ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนได้รับแจ้งว่า พอร์ท ไฟเย็น ปริญญา ชีวินกุลปฐมถูกจับกุมบริเวณบ้านพักย่านอุดมสุข ตั้งแต่เวลาประมาณ 11.00 น. จากนั้นได้ถูกตำรวจนำตัวไปที่ บก.ปอท. โดยมีการตรวจยึดคอมพิวเตอร์และโทรศัพท์มือถือ พอร์ทถูกแจ้งข้อกล่าวหาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ จากการโพสต์เฟซบุ๊กสามโพสต์

 

29 เมษายน 2564

 

เวลา 12.00 น. ที่ศาลอาญา แนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุมนัดรวมตัวกันเพื่อให้กำลังใจราษมัมและทนายความจากศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนที่จะยื่นขอปล่อยตัวชั่วคราวผู้ต้องหาคดีการเมือง 7 คนคือ เพนกวิน-พริษฐ์ ชิวารักษ์ที่อดอาหารมา 45 วันและมีรายงานอาการถ่ายเป็นชิ้นเนื้อและลิ่มเลือด, รุ้ง-ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุลที่อดอาหารมา 30 วัน, อานนท์ นำภา, ไมค์-ภาณุพงศ์ จาดนอก, แอมมี่-ไชยอมร แก้ววิบูลพันธ์, จัสติน-ชูเกียรติ แสงวงค์ ซึ่งติดโรคโควิด 19 จากแดนแรกรับของเรือนจำ และพอร์ท-ปริญญา ชีวินกุลปฐม หรือ พอร์ท ไฟเย็น

 

ขณะที่ตัวแทนแนวร่วมฯจะยื่นจดหมายถึงอธิบดีผู้พิพากษาศาลอาญาขอให้คำนึงถึงหลักสันนิษฐานไว้ก่อนว่าบริสุทธิ์ (Presumption of innocence) และคืนสิทธิ์ให้ประกันตัวให้ผู้ต้องหาคดีการเมืองที่อยู่ระหว่างการพิจารณา มีผู้ลงชื่อแนบท้ายจำนวน 11,035  คน ต่อมาเวลา 18.03 น. ศาลอาญายกคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราวทั้ง 7 คน โดยสั่งในลักษณะเดียวกันว่า ศาลอาญาและศาลอุทธรณ์เคยสั่งไม่อนุญาตให้ปล่อยตัวชั่วคราวโดยระบุเหตุผลไว้ชัดแจ้งแล้ว กรณีไม่มีเหตุเปลี่ยนแปลงคำสั่งเดิม

 

12 พฤษภาคม 2564

นัดไต่สวนคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราว

 

เวลา 10.00 น. ศาลอาญานัดไต่สวนคำร้องประกันตัวของปริญญา ชีวินกุลปฐม หรือ พอร์ท วงไฟเย็น ผู้ต้องหาคดีมาตรา 112 ที่ถูกจับกุมตัวเมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2564 โดยปริญญาถูกกล่าวหาว่า โพสต์ข้อความเข้าข่ายมาตรา 112 บนเฟซบุ๊กรวมสามข้อความ สำหรับการไต่สวนคำร้องประกันตัวในวันนี้ ศาลไต่สวนพยานรวมสามปากได้แก่ปริญญา, แม่ของปริญญา และพนักงานสอบสวนกองกำกับการ 3 กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี

 

ในเวลา 14.00 น. ศาลมีคำสั่งให้ปล่อยตัวชั่วคราวปริญญา โดยวางหลักทรัพย์ประกันเป็นเงิน 200,000 บาท พร้อมกำหนดเงื่อนไขห้ามกระทำการใดๆรวมทั้งการใช้สื่อออนไลน์ในลักษณะที่อาจก่อนให้เกิดความเสียหายต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ ห้ามร่วมกิจกรรมที่อาจก่อให้เกิดความวุ่นวายในบ้านเมือง ห้ามเดินทางออกนอกประเทศโดยไม่ได้รับอนุญาต และให้มารายงานตัวตามนัดศาลทุกครั้ง

 

การไต่สวนในวันนี้ต้องทำผ่านระบบเทเลคอนเฟอเรนซ์เนื่องจากปริญญาติดเชื้อโควิด19 และต้องรักษาตัวที่โรงพยาบาลราชทัณฑ์ตั้งแต่วันที่ 11 พฤษภาคม 2564 ทำให้ในห้องพิจารณาคดีที่ศาลอาญามีเพียงพ่อและแม่ของปริญญามาฟังการไต่สวน

 

เวลา 10.15 น. เจ้าหน้าที่ศาลติดต่อกับปริญญาผ่านทางระบบเทเลคอนเฟเรนซ์ ภาพที่ปรากฏในจอคือ ปริญญา สวมใส่เสื้อสีมัดย้อมซึ่งเป็นเสื้อตัวที่เขาใส่ในวันที่ถูกจับกุม กำลังนั่งอยู่ในห้องโถงโล่งที่ตามคำบอกเล่าของทนายความห้องสำหรับผู้ป่วยโควิด 19 ไม่มีเตียง ด้านบนมีพัดลมเพดาน ด้านหลังห้องมีกำแพงก่อขึ้นมาประมาณระดับอกคาดว่า เป็นบล็อคห้องน้ำ บนพื้นห้องมีการปูผ้ามากกว่า 20 ที่น่าจะเป็นที่นอนของผู้ต้องขังแต่ละคน ขณะระหว่างที่ปริญญากำลังไต่สวนนั้นมีผู้อยู่ร่วมห้องด้วยกว่าสิบคน บางคนสวมหน้ากากแต่บางคนก็ไม่สวม แต่ปริญญาสวมหน้ากากตลอดเวลาที่ทำการไต่สวน

 

จากนั้นศาลขึ้นบัลลังก์ ศาลถามพนักงานสอบสวนว่าเห็นคำร้องของปริญญาแล้วหรือยัง พนักงานสอบสวนตอบว่ายังไม่เห็น จากนั้นทนายความจึงนำคำร้องไปให้พนักงานสอบสวนดูก่อนที่ศาลจะให้เริ่มไต่สวนปริญญาเป็นคนแรก

 

ปริญญาเบิกความว่า เขาขอยืนยันตามที่แถลงในคำร้องขอประกันตัวฉบับลงวันที่ 8 พฤษภาคม 2564 ว่าจะไม่กระทำการใดๆให้เป็นการเสื่อมเสียต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ และเขายินดีรับเงื่อนไขตามที่ศาลจะกำหนด ทนายจำเลยถามถึงเลขที่ของบ้านที่ปริญญาอยู่ในวันจับกุมกับเลขที่บ้านตามทะเบียนราษฎรว่า ทะเบียนทั้งสองเป็นของบ้านหลังเดียวกันหรือไม่ ปริญญายืนยันว่าเป็นบ้านหลังเดียวกันแต่เนื่องจากทางเขตมีการเปลี่ยนแปลงบ้านเลขที่ทำให้บ้านที่เขาอยู่อาศัยมีทะเบียนบ้านสองเลข และบ้านที่เขาอยู่ขณะถูกจับกุมก็เป็นบ้านที่เป็นภูมิลำเนาไม่ใช่เป็นบ้านที่หลบหนีไปอยู่แต่อย่างใด

 

ทนายจำเลยถามปริญญาถึงกรณีที่เขาเคยเดินทางไปอยู่ที่ลาวอยู่เป็นระยะๆ ปริญญาตอบว่าหลังการรัฐประหารในปี 2557 คสช.ออกหมายเรียกประชาชนจำนวนมากไปรายงานตัว ตัวเขาเองเคยทำกิจกรรมร่วมกับคนเสื้อแดงจึงมีความกังวลใจในความปลอดภัย จึงตัดสินใจออกไปอยู่ที่ลาว ต่อมาเมื่อไม่ปรากฎว่า มีชื่อเขาถูกเรียกรายงานตัวเขาก็เลยเดินทางไปๆมาๆระหว่างไทยและลาว โดยการเดินทางเขาของเป็นการเดินทางผ่านแดนที่ถูกต้องตามกฎหมาย และเขาเช่นนี้เป็นประจำตั้งแต่ก่อนถูกออกหมายจับในปี 2559 ทนายจำเลยถามว่า ปริญญาทราบเรื่องที่ตัวเองถูกออกหมายจับหรือไม่ ปริญญาตอบว่า ไม่ทราบจนกระทั่งวันที่เขาถูกจับกุมถึงได้ทราบ

 

ศาลถามปริญญาว่า ระหว่างที่อยู่ลาวเขาได้ประกอบอาชีพหรือไม่ ปริญญาตอบว่ายังไม่ได้ประกอบอาชีพ เนื่องจากหางานไม่ได้ เขาเคยลองไปออดิชันที่ร้านอาหารแต่ก็ไม่ผ่าน ศาลถามว่าระหว่างที่อยู่ลาว ปริญญาอยู่ที่เมืองไหนบ้าง ปริญญาตอบว่าเขาอยู่แค่ที่นครหลวงเวียงจันทร์ ศาลถามว่า ปริญญาพักอาศัยอยู่กับใคร ปริญญาตอบว่า เขาพักอาศัยกับเพื่อนซึ่งมีทั้งคนไทยและคนลาว โดยเขาก็จะสลับไปอยู่กับคนโน้นบ้าง คนนี้บ้าง

 

ศาลถามว่าหากจะตั้งเงื่อนไขให้ปริญญาติดกำไลอีเอ็มจะยอมรับหรือไม่ ปริญญาตอบว่า ยอมรับ ศาลถามว่า หากศาลจะกำหนดให้ปริญญาอยู่เฉพาะในกรุงเทพมหานครจะได้หรือไม่ พร้อมอธิบายว่าปริญญาเคยมีประวัติเดินทางไปต่างประเทศ และสามารถใช้ชีวิตอยู่ต่างแดนได้จึงถือว่ามีความสามารถที่จะหลบหนี หากจะอนุญาตให้ปล่อยตัวศาลก็จำเป็นจะต้องลดความเสี่ยงด้วยการจำกัดการเคลื่อนไหวของปริญญา ซึ่งการจำกัดในลักษณะนี้เกิดขึ้นทั้งกับคดีการเมือง, ยาเสพติดและคดีอื่นๆที่ศาลพิจารณาและเล็งเห็นว่า ผู้ต้องหาหรือจำเลยนั้นมีความสามารถในการเดินทางและใช้ชีวิตอยู่ต่างประเทศ ปริญญาตอบว่า หากศาลจะกำหนดเงื่อนไขใดเขาก็จะปฏิบัติตาม

 

ทนายจำเลยถามปริญญาต่อเกี่ยวกับปัญหาสุขภาพของเขา ปริญญาตอบว่า เขากังวลเรื่องมาตรการควบคุมการแพร่ระบาดของโควิด19ในเรือนจำ ในแดนของเขามีผู้ติดเชื้อมากกว่าครึ่ง ซึ่งเขาเห็นว่ามาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคในเรือนจำไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ แม้เจ้าหน้าที่ระดับปฏิบัติการณ์จะทำงานหนักแล้ว แต่ก็อาจเป็นปัญหามาจากระดับนโยบาย ปริญญาเบิกความด้วยว่า ตัวเขาถือเป็นประชากรกลุ่มเสี่ยงเพราะเคยป่วยเป็นตับอ่อนอักเสบ ซึ่งส่งผลให้เกิดโรคเบาหวานและโรคปลายประสาทอักเสบ หลังไต่สวนปริญญาแล้วเสร็จ ศาลถามทนายจำเลยว่าหากได้รับการปล่อยตัวจะดำเนินการเรื่องการรักษาพยาบาลอย่างไร ทนายจำเลยแถลงว่าได้ประสานโรงพยาบาลไว้แล้ว

 

แม่ของปริญญาเบิกความยืนยันกับศาลว่า บ้านของเธอมีเลขที่สองเลขที่เพราะทางสำนักงานเขตมีการออกเลขที่บ้านใหม่แต่เป็นหลังเดียวกัน ตัวเธอในฐานะนายประกันจะดูแลให้ปริญญาปฏิบัติตามข้อกำหนดของศาลอย่างเคร่งครัด ก่อนถูกจับกุมปริญญาพักอาศัยอยู่กับเธอและสามี ซึ่งเป็นพ่อของปริญญา เมื่อพ่อและแม่บอกอะไรไปปริญญาก็จะปฏิบัติตาม หลังจากที่ปริญญามีอาการป่วยดังที่เบิกความไปตัวเธอก็ดูแลเขาอย่างใกล้ชิด แม่ของปริญญาถามศาลเกี่ยวกับข้อกำหนดเรื่องการจำกัดพื้นที่ว่า ขอขยายให้อย่างน้อยเป็นกรุงเทพมหานครและปริมณฑลได้หรือไม่ ศาลอธิบายว่า ปริญญามีความสามารถในการเดินทางและใช้ชีวิตในต่างประเทศถือว่าเป็นกลุ่มเสี่ยงที่จะหลบหนี ศาลจำเป็นต้องกำหนดเงื่อนไขเพื่อลดความเสี่ยงพร้อมทั้งอธิบายว่าในบางกรณีศาลยังเคยกำหนดเงื่อนไขที่เล็กกว่าจังหวัดเช่น ห้ามออกนอกเขตหรือห้ามไปค้างที่อื่นนอกจากบ้านตัวเอง ซึ่งกรณีของปริญญาศาลจำเป็นต้องกำหนดเงื่อนไขเช่นนี้ แต่อย่างไรก็ตามจะไม่กำหนดเงื่อนไขให้ไปกระทบการใช้ชีวิตจนเกินไป แม่ของปริญญาก็แถลงว่า หากศาลมีข้อกำหนดใดๆเธอก็ยินดีที่จะดูแลให้ปริญญาปฏิบัติตามนั้น

 

หลังไต่สวนแม่ของปริญญา ศาลไต่สวนพนักงานสอบสวนเจ้าของสำนวนซึ่งเบิกความโดยสรุปได้ว่า การเดินทางไปลาวของผู้ต้องหาเท่าที่เขามีข้อมูลเป็นการเดินทางก่อนถูกออกหมายจับและเข้าออกเพียงจุดเดียวคือสะพานมิตรภาพไทยลาวที่จังหวัดหนองคายและเป็นการเดินทางเข้าออกที่ถูกต้องตามกฎหมาย ในส่วนของสำนวนการสอบสวนขณะนี้พนักงานสอบสวนสรุปสำนวนแล้วเหลือเพียงส่งมอบให้อัยการ ไม่มีพยานหลักฐานใดๆที่ผู้ต้องหาจะไปยุ่งเหยิงได้ และพนักงานสอบสวนไม่คัดค้านหากผู้ต้องหาจะขอประกันตัว จากนั้นศาลนัดผู้ต้องหาฟังคำสั่งในเวลา 13.30 น.

 

เวลาประมาณ 13.45 น. เจ้าหน้าที่ศาลและเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลราชทัณฑ์พยายามจะเชื่อมต่อระบบเทเลคอนเฟอเรนซ์แต่ดูเหมือนจะมีปัญหาทางเทคนิคอยู่ครู่หนึ่ง กระทั่งเวลาประมาณ 14.00 น. เจ้าหน้าที่จึงสามารถเชื่อมต่อระบบได้จากนั้นศาลจึงขึ้นบัลลังก์และเริ่มอ่านคำสั่งทันทีซึ่งสรุปได้ว่า

 

วิมลรัตน์ ชีวินกุลปฐม มารดาของผู้ต้องหายื่นคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราวผู้ต้องหาโดยที่พนักงานสอบสวนไม่คัดค้าน

 

ข้อเท็จจากการไต่สวนคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราวได้ความว่า ผู้ต้องหาถูกจับกุมตัวในที่พักอาศัยซึ่งเป็นภูมิลำเนา หลังการรัฐประหาร 2557 ผู้ต้องหาเดินทางไปมาระหว่างประเทศไทยกับสปป.ลาวเป็นระยะเนื่องจากเกรงจะถูกดำเนินการโดยไม่เหมาะสมเพราะตนเองเคยร่วมกิจกรรมกับคนเสื้อแดงมาก่อน และผู้ต้องหาไม่ทราบว่าตนเองถูกออกหมายจับกระทั่งถูกทำการจับกุม และผู้ต้องหาแถลงด้วยความสมัครใจว่าหากได้รับการปล่อยตัวชั่วคราวจะไม่กระทำการใดๆที่ก่อให้เกิดความเสื่อมเสียกับสถาบันพระมหากษัตริย์ ทั้งจะปฏิบัติตามข้อกำหนดของศาล และมีวิมลรัตน์มารดายืนยันว่าจะดูแลให้ผู้ต้องหาปฏิบัติตามข้อกำหนดของศาลอย่างเคร่งครัด

 

กรณีมีประเด็นต้องพิจารณาว่า มีเหตุให้ศาลไม่ปล่อยตัวชั่วคราวตามประมวลวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 108 วรรคหนึ่ง อันได้แก่ 1.ผู้ต้องหาอาจหลบหนี 2. ผู้ต้องหาอาจไปยุ่งเหยิงกับพยานหลักฐาน 3. ผู้ต้องหาอาจไปก่อภยันตรายประการอื่น 4. หลักประกันไม่น่าเชื่อถือ และ 5.การปล่อยตัวอาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อการสอบสวนหรือการพิจารณาคดี

 

เห็นว่า ผู้ต้องหาถูกจับกุมที่ภูมิลำเนา ไม่ปรากฎพฤติการณ์ว่าหลบหนี พนักงานสอบสวนสรุปสำนวนแล้วและพยานหลักฐานอยู่ในความครอบครองของเจ้าพนักงานผู้ต้องหาจึงไม่อาจไปยุ่งเหยิงกับพยานหลักฐานได้ และพนักงานสอบสวนแถลงไม่คัดค้านการประกันตัว จึงไม่มีเหตุให้ศาลไม่ปล่อยตัวชั่วคราวผู้ต้องหา กรณีมีเหตุให้เปลี่ยนแปลงคำสั่งเดิม

 

อนุญาตให้ปล่อยตัวชั่วคราวผู้ต้องหา กำหนดวงเงินประกัน 200,000 บาท กำหนดเงื่อนไขห้ามกระทำการใดๆรวมทั้งการใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ในทางที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ ห้ามร่วมกิจกรรมที่อาจก่อให้เกิดความวุ่นวายในบ้านเมือง ห้ามเดินทางออกนอกประเทศโดยไม่ได้รับอนุญาต และให้ผู้ต้องหามาศาลตามนัดทุกครั้ง

 

หลังศาลอ่านคำสั่งให้ประกัน แม่ของปริญญาพูดกับปริญญาผ่านทางระบบเทเลคอนเฟอเรนซ์สั้นๆ ว่าเมื่อได้ปล่อยตัวแล้วจะยังไม่ได้เจอกัน ขอให้ดูแลตัวเอง ดูแลสุขภาพให้ดี ถ้าไอก็กินน้ำเยอะๆ ขณะที่ปริญญาระบุว่าห้องที่เขาถูกควบคุมในโรงพยาบาลราชทัณฑ์มีผู็ต้องขังถูกควบคุมประมาณ 30 กว่าคน ซึ่งผู้ต้องขังเหล่านี้ได้รับการวินิจฉัยผลโควิดเป็นบวกเช่นเดียวกับเขา

 

ทั้งนี้เนื่องจากปริญญาติดเชื้อโควิด19 เขาจะถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลทันทีที่ได้รับการปล่อยตัวเพื่อรับการรักษาและในระหว่างนี้จะยังไม่ได้พบหน้าพ่อและแม่ สำหรับเงิน 200,000 บาท ที่ใช้เป็นหลักประกันปริญญาในคดีนี้เป็นเงินจากกองทุนราษฎรประสงค์

 

ทนายจำเลยถามถึงโพสต์ที่สองว่า ในโพสต์นี้ไม่ได้มีการเอ่ยพระนามหรือนามของบุคคลตามองค์ประกอบมาตรา 112 ใช่หรือไม่ พ.ต.อ.โอฬารตอบว่า ใช่ ทนายจำเลยถามว่า คำว่า สถาบันมีหลายองค์กรใช่หรือไม่ พ.ต.อ.โอฬารรับว่า ใช่

 

ทนายจำเลยให้พ.ต.อ.โอฬารดูความหมายของคำว่า สถาบันตามพจนานุกรมราชบัณฑิตสถาน พ.ต.อ.โอฬารรับว่า เป็นไปตามเอกสาร ทนายจำเลยอ้างส่งต่อศาล ทนายจำเลยถามว่าที่ตอนท้ายของข้อความที่สองมีเขียนว่า สถาบันอะไรไม่รู้ ตีความกว้างๆ ก็อาจจะไม่ได้หมายถึงสถาบันพระมหากษัตริย์ใช่หรือไม่ พ.ต.อ.โอฬารตอบว่าในความเห็นของเขาน่าจะเกี่ยวข้องกับพระมหากษัตริย์เพราะในช่วงที่จำเลยโพสต์ข้อความเป็นช่วงที่มีขบวนการใส่ร้ายพระมหากษัตริย์และในเนื้อเพลงที่อยู่ในโพสต์ดังกล่าวอ่านแล้วเข้าใจว่ามีสถาบันเดียว ข้อความที่ว่า ตีความกว้างๆนั้นเกิดขึ้นหลังจำเลยกระทำความผิดสำเร็จแล้ว ซึ่งหมายถึงโพสต์เพลงในส่วนบนของข้อความ 

 

ทนายจำเลยถามว่า ส่วนหนึ่งของข้อความที่เขียนว่า การตีความกว้างๆอยู่ในโพสต์เดียวกันใช่หรือไม่ พ.ต.อ.โอฬารตอบว่า ใช่ ทนายจำเลยถามว่า คำด่าหรือคำไม่สุภาพเป็นอย่างเดียวกันกับความผิดตามมาตรา 112 หรือไม่ พ.ต.อ.บอกว่า ใช่ มีความหมายอย่างเดียวกัน และกล่าวว่า เนื้อหาของเพลงตามโพสต์นั้นเป็นการจาบจ้วงดูหมื่นสถาบันพระมหากษัตริย์อย่างชัดเจน ทำให้เข้าใจได้ว่า พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สนับสนุนเผด็จการ ย่ำยีคนจน ทนายจำเลยถามว่า ที่กล่าวเช่นนี้เป็นความเห็นของพยานและคณะทำงานใช่หรือไม่ พ.ต.อ.โอฬารตอบว่า ใช่

 

2 มิถุนายน 2565

 

นัดสืบพยานโจทก์

 

สืบพ.ต.ท.แทน ไชยแสง ผู้จับกุมตัวจำเลย

 

พ.ต.ท.แทนเบิกความว่า ขณะเกิดเหตุเขารับราชการที่กองบังคับการตํารวจนครบาล 2 มีหน้าที่สืบสวนจับกุมตัวผู้กระทำความผิด รวมทั้งมีหน้าที่บริหารงานข่าวกรองด้านความมั่นคง เขาปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าวมาตั้งแต่ปี 2558 พ.ต.ท.แทนเบิกความว่า เขาเข้ามาเกี่ยวข้องกับคดีนี้ในฐานะที่เป็นผู้จับกุมตัวจำเลย เดือนมีนาคม 2563 เขาได้ดำเนินการตรวจสอบหมายจับที่ค้างอยู่ในระบบและพบว่าปริญญาเป็นผู้ต้องหาตามหมายจับของศาลทหารที่ยังไม่ถูกจับกุมตัว ผู้บังคับบัญชาจึงสั่งให้เขาดำเนินการสืบสวนและติดตามจับกุมตัวปริญญา จากการสืบสวนทราบว่าปริญญาซ่อนตัวอยู่ที่บ้านซึ่งเป็นร้านขายรองเท้าของแม่

 

พ.ต.ท.แทนเบิกความต่อว่าหลังทราบที่อยู่ของปริญญาเขาได้ขออนุมัติหมายค้นจากศาลอาญาพระโขนงในวันที่ 5 มีนาคม 2564 เพื่อทำการตรวจค้นบ้านแม่ของปริญญาเมื่อศาลอนุมัติหมายจับเขาจึงนำกำลังไปทำการตรวจค้นในเวลา 11.00 น. ของวันเดียวกัน เมื่อไปถึงก็พบว่าจำเลยกำลังรับประทานอาหารอยู่ที่บ้านกับแม่ จึงแสดงหมายค้นและหมายจับให้จำเลยดูและทำการยึดโทรศัพท์ 1 เครื่องไปทำการตรวจค้นรวมทั้งได้ยึดเครื่องคอมพิวเตอร์ของปริญญาไปด้วย

 

ปริญญายอมรับว่าเป็นเจ้าของเฟซบุ๊กที่มีโพสต์ตามฟ้อง เจ้าหน้าที่จึงทำการยึดโทรศัพท์เครื่องที่ใช้ทำการโพสต์เป็นของกลาง จากนั้นจึงแจ้งสิทธิของผู้ต้องหาและนำตัวไปที่กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี 

 

ตอบทนายจำเลยถามค้าน

 

พ.ต.ท.แทนเบิกความตอบคำถามค้าน สรุปได้ว่า ขณะทำการจับกุมปริญญาให้ความร่วมมือกับเจ้าหน้าที่เป็นอย่างดี 

 

หลังจบการสืบพยานปากนี้จบในเวลา 9.40 น. ศาลพักการพิจารณาไว้ชั่วคราวเนื่องจากพยานอีกปากที่นัดไว้อยู่ระหว่างเดินทางมาจากต่างจังหวัด กระทั่งเวลา 11.12 น. พยานยังมาไม่ถึง ศาลจึงเสนอว่า ให้พักกลางวันไปก่อนเพื่อให้คู่ความไปรับประทานอาหารแล้วนัดพิจารณาช่วงบ่ายเร็วขึ้นเป็นเวลา 12.30 น. ซึ่งพยานโจทก์น่าจะเดินทางมาถึงพอดี คู่ความรับทราบและสืบพยานต่อในช่วงบ่าย

 

สืบพยานปาก พ.ต.อ.สุรชัจ สีมุเทศ  ผู้ตรวจสอบเฟซบุ๊กของจำเลย

 

พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความโดยสรุปได้ว่า ขณะเกิดเหตุเขารับราชการอยู่ที่กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี มีอำนาจหน้าที่สืบสวนหาตัวผู้กระทำความผิดตามพ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ เกี่ยวกับคดีนี้เขาได้รับคำสั่งจากผู้บังคับบัญชาให้ตรวจสอบเฟซบุ๊กของจำเลยซึ่งมีการโพสต์ข้อความหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ เฟซบุ๊กดังกล่าวมีภาพของจำเลยและจำเลยเป็นนักดนตรีวงไฟเย็นและถือเป็นคนมีชื่อเสียง

 

พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความว่า ข้อความแรกที่ปริญญาโพสต์ในวันที่ 27 เมษายน 2559 ทำนองว่า สถาบันพระมหากษัตริย์ที่มีกฎหมายหมิ่นที่มีอัตราโทษรุนแรงคุ้มครองเป็นเรื่องงมงาย คนที่บอกว่าตัวเองต่อต้านสิ่งงมงายแต่แจ้งจับคนอื่นด้วยมาตรา 112 เป็นคนตอแหลและโหดเหี้ยม เป็นข้อความเท็จ และใส่ร้ายสถาบันฯ เป็นความผิดตามมาตรา112 และพ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ โดยในความเป็นจริงสถาบันพระมหากษัตริย์อยู่คู่กับสังคมไทยมาอย่างยาวนานและประชาชนต่างให้ความเคารพเทิดทูล ทั้งตามโบราณราชประเพณี สถาบันพระมหากษัตริย์ก็คอยให้ความช่วยเหลือประเทศไทยไม่เคยใช้กฎหมายทำร้ายประชาชน

 

พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความด้วยว่า พระมหากษัตริย์ทรงใช้อำนาจทางนิติบัญญัติผ่านทางรัฐสภา ใช้อำนาจตุลาการผ่านทางสถาบันศาล ไม่ได้ทรงใช้อำนาจด้วยพระองค์เอง ดังนั้นสิ่งที่ปริญญาโพสต์จึงไม่ใช่เรื่องจริงและสถาบันพระมหากษัตริย์ก็ไม่ใช่สิ่งงมงาย

 

เกี่ยวกับข้อความที่สองซึ่งเป็นเนื้อเพลง พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความว่า เนื่องจากเนื้อเพลงค่อนข้างยาวเขาจึงจำข้อความไม่ได้ในรายละเอียด เท่าที่จำได้มีคำว่า “สถาบันกากสัส” ซึ่งคำว่ากากหมายถึงสิ่งไม่ดีและมีข้อเรื่องของการใช้ภาษีประชาชน ข้อความว่า “สถาบันกากสัส” เป็นข้อความที่ไม่สมควรอ่านแล้วเข้าข่ายเป็นการหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ และเป็นเพียงความเห็นส่วนตัวของปริญญา ประชาชนทั่วไปไม่ได้คิดเช่นนั้น

 

เกี่ยวกับข้อความตามฟ้องข้อความที่สาม พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความว่าข้อความดังกล่าวโพสต์ในวันที่ 16 กรกฎาคม 2559 พูดถึงการรัฐประหการที่ประเทศตุรกีว่าเป็นเพราะไม่มีพระมหากษัตริย์เซ็นรับรองจึงทำไม่สำเร็จ ซึ่งในความเป็นจริงพระมหากษัตริย์ไทยทรงอยู่เหนือการเมืองและไม่ได้ทรงใช้อำนาจด้วยพระองค์เอง 

 

พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความถึงภาพรวมของข้อความที่ปริญญาโพสต์ทั้งสามข้อความว่า ข้อความทั้งสามเป็นความเห็นส่วนตัวของปริญญาที่เข้าข่ายเป็นการหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความต่อว่าเท่าที่ทราบปริญญาเป็นนักดนตรีวงไฟเย็นซึ่งเคลื่อนไหวกับกลุ่มคนเสื้อแดง 

 

ตอบทนายจำเลยถามค้าน

 

พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความตอบคำถามค้าน สรุปได้ว่า ตัวเขาก็ใช้งานเฟซบุ๊ก โดยปกติใครจะสมัครบัญชีเฟซบุ๊กก็ได้  และสามารถตั้งรูปใดเป็นรูปโปรไลฟ์ก็ได้ แต่ในกรณีนี้ทางเจ้าหน้าที่มีการพิสูจน์ทราบตัวตนของผู้ใช้เฟซบุ๊กโดยใช้เครื่องมือและวิธีการของเจ้าหน้าที่ซึ่งไม่สามารถเปิดเผยได้เพราะจะทำให้บุคคลอื่นนำไปเป็นช่องทางในการกระทำความผิดได้ ระหว่างการเบิกความ พ.ต.อ.สุรชัจยังเบิกความย้ำกับทนายจำเลยด้วยว่า เขาเป็นเจ้าพนักงานตามพ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ

 

พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความว่า แม้ข้อความที่จำเลยโพสต์จะไม่มีส่วนใดที่เอ่ยพระนามแต่เมื่ออ่านโดยรวมก็จะเข้าใจได้ว่าจำเลยหมายถึงรัชกาลที่สิบ และปี 2559 ก็มีเหตุการณ์เสื้อแดงชุมนุมประท้วงรัฐบาลที่มีการพูดพาดพิงถึงสถาบันพระมหากษัตริย์ ระหว่างการตอบคำถามทนายจำเลยในบางช่วงน้ำเสียงของพ.ต.อ.สุรชัจเปลี่ยนไปและมีการเบิกความในลักษณะคล้ายโต้เถียงกับทนาย มีตอนหนึ่งที่เขากล่าวทำนองว่าข้อความของปริญญาอ่านดูก็รู้ว่าหมายถึงอะไร และบางตอนยังย้อนถามทนายความด้วยว่าทราบหรือไม่ว่า พระมหากษัตริย์ทรงประกอบพระราชกรณียกิจอะไรบ้าง

 

ในส่วนของข้อความที่สองซึ่งเป็นเนื้อเพลง พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความว่าไม่ปรากฎพระนามหรือนามของบุคคลใด ไม่มีคำระบุว่าหมายถึงสถาบันอะไร ทนายจำเลยถามว่าพ.ต.อ.สุรชัจมีลูกหรือไม่ พ.ต.อ.สุรชัจตอบว่ามี ทนายจำเลยถามต่อว่าคำว่า "กาก" เป็นคำที่เด็กวัยรุ่นหรือนักเรียนนักศึกษาใช้พูดกันใช่หรือไม่ พ.ต.อ.สุรชัจตอบว่าตนเคยไปบรรยายให้นักเรียนนักศึกษาฟังแต่ไม่เคยได้ยินว่ามีใครพูดคำดังกล่าว 

 

ในส่วนของข้อความตามฟ้องในโพสต์ที่สาม พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความว่า ข้อความที่ปริญญาเขียนเป็นการเปรียบเทียบการทำรัฐประหารระหว่างตุรกีกับไทย โดยน่าจะมีเจตนาสื่อว่าที่การรัฐประหารในไทยสำเร็จได้เพราะพระมหากษัตริย์ทรงให้การรับรอง 

 

บรรยากาศการสืบพยานปากนี้ค่อนข้างตึงเครียดในบางช่วงพ.ต.อ.สุรชัจตอบคำถามทนายความด้วยลักษณะและท่าทางคล้ายโต้เถียง

 

ตอบอัยการถามติง

 

พ.ต.อ.สุรชัจเบิกความตอบอัยการว่าแม้เนื้อเพลงจะไม่ระบุชื่อหรือเพราะนามบุคคลใด แต่เมื่ออ่านโดยรวมจะเขาใจได้ว่าปริญญาต้องการสื่อถึงสถาบันพระมหากษัตริย์ 

 

สืบพยานปาก พ.ต.ท.สัณห์เพ็ชร หนูทอง พนักงานสอบสวน

 

พ.ต.ท.สัณห์เพ็ชรเบิกความว่า เขาเข้ามาเกี่ยวข้องกับคดีนี้ในฐานะพนักงานสอบสวนผู้รับเรื่องร้องทุกข์กล่าวโทษ ในวันที่ 31 กรกฎาคม 2559 ระหว่างที่เขาปฏิบัติหน้าที่มีพ.ต.อ.โอฬาร สุขเกษมเข้ามาร้องทุกข์กล่าวโทษว่า ได้รับรายงานจากเจ้าหน้าที่ฝ่ายสืบสวนว่าบัญชีเฟซบุ๊กของปริญญามีการโพสต์ข้อความในลักษณะจาบจ้วงสถาบันรวมสามข้อความ มีข้อความทำนองว่าสถาบันเป็นสิ่งงมงาย ข้อความเป็นเนื้อเพลงที่เขียนว่าสถาบันกากสัส และข้อความเกี่ยวกับเหตุผลที่การรัฐประหารในตุรกีที่ไม่ประสบความสำเร็จ

 

พ.ต.ท.สัณห์เพ็ชรเบิกความว่า ในทางสืบสวนทราบว่าบัญชีเฟซบุ๊กที่เป็นปัญหาเป็นบัญชีของปริญญามือกีตาร์วงไฟเย็น โดยที่ข้อความที่โพสต์เข้าข่ายความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 และเข้าข่ายความผิดตามพ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3) และ (5) เขาได้ประสานไปที่ศาลทหารกรุงเทพเพื่อขออนุมัติหมายจับปริญญาเนื่องจากในขณะนั้นคดีความมั่นคงอยู่ในอำนาจการพิจารณาพิพากษาของศาลอาญา ในขั้นตอนการรวบรวมพยานหลักฐานเขายังได้สอบปากคำเจ้าหน้าที่ฝ่ายสืบสวน เจ้าหน้าที่กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (กระทรวงไอซีที) ไว้ด้วย ขณะที่เกิดเหตุคดีนี้ภาครัฐมีนโยบายเร่งรัดการดำเนินคดีมาตรา 112 เขาจึงสรุปสำนวนเสนอคณะกรรมการกลั่นกรองคดีมาตรา 112 ที่กองบัญชาการตำรวจสอบกลาง ซึ่งต่อมามีความเห็นให้สั่งฟ้องปริญญา

 

พ.ต.ท.สัณห์เพ็ชรเบิกความต่อว่า เมื่อคณะกรรมการมีความเห็นสั่งฟ้องก็ได้ส่งสำนวนคดีให้กองคดีอาญา สำนักงานตำนวจแห่งชาติประมวลข้อมูลในสำนวนอีกครั้งหนึ่งแล้วจึงส่งสำนวนไปให้คณะกรรมการกลั่นกรองคดีมาตรา 112 ของสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ซึ่งได้มีคำสั่งให้ทำการสอบสวนเพิ่มเติม แต่เนื่องจากเมื่อคณะกรรมการส่งเรื่องกลับมาตัวเขาถูกย้ายไปปฏิบัติหน้าที่ในหน่วยงานอื่น เขาจึงไม่ได้ทำคดีต่อ

 

ตอบทนายจำเลยถามค้าน

 

พ.ต.ท.สัณห์เพ็ชรเบิกความตอบคำถาม สรุปว่า เขารับราชการที่กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยีระหว่างปี 2553 – 2560 จากนั้นถูกย้ายไปปฏิบัติหน้าที่ในหน่วยงานอื่น ก่อนที่จะกลับมาที่กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับเทคโนโลยีอีกครั้งในเดือนธันวาคม 2564 เขาเคยทำหน้าที่พนักงานสอบสวนคดีมาตรา 112 หลายคดี สำหรับคดีนี้เขาเป็นผู้ตรวจสอบโพสต์ที่ปริญญาโพสต์ทั้งสามโพสต์

พ.ต.ท.สัณห์เพ็ชรเบิกความว่าโพสต์ทั้งสามไม่มีถ้อยคำว่าสถาบันพระมหากษัตริย์ โพสต์แรกไม่มีถ้อยคำหยาบคาย ไม่มีการยืนยันข้อเท็จจริงถึงบุคคลใด และข้อความน่าจะหมายถึงผู้ที่ร้องทุกข์กล่าวโทษบุคคลอื่นด้วยประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 ข้อความที่สองที่เป็นเนื้อเพลงไม่มีการกล่าวถึงบุคคลใด มีเพียงคำว่ากากสัส ไม่ได้เอ่ยถึงพระมหากษัตริย์หรือพระราชินี ส่วนข้อความที่สามเป็นการโพสต์ถึงการรัฐประหารในประเทศตุรกี ไม่มีคำด่าทอหรือหยาบคาย ส่วนข้อความที่เขียนก็เขียนด้วยประโยคบอกเล่า

 

พ.ต.ท.สัณห์เพ็ชรเบิกความเกี่ยวกับวิธีการสอบสวนว่า การสอบสวนใช้วิธีถามคำถามไป พิมพ์คำตอบไปตามคำบอกของพยานที่มาให้ปากคำ ส่วนที่ทนายจำเลยถามว่าเหตุใดในเอกสารบันทึกคำให้การของพยานสองคนที่เป็นประชาชนทั่วไปที่มาให้ความเห็นสองคนจึงเขียนเหมือนกัน พ.ต.ท.สัณห์เพ็ชรเบิกความว่าเป็นเพราะพยานทั้งสองคนตอบคำถามเหมือนกัน

 

สืบพยานโจทก์ปากพนักงานสอบสวนเพิ่มเติม

 

พยานเบิกความว่า เขาได้รับมอบหมายให้เป็นผู้รับผิดสำนวนคดีของปริญญาต่อหลังคณะกรรมการกลั่นกรองคดีมาตรา 112 ของสำนักงานตำรวจแห่งชาติมีความเห็นให้ทำการสอบสวนเพิ่มเติม โดยในวันที่ 5 มีนาคม 2564 พ.ต.ท.แทน ไชยแสงกับพวกนำตัวปริญญาซึ่งเป็นผู้ต้องหาตามหมายจับมาส่ง พร้อมของกลางเป็นเครื่องคอมพิวเตอร์และโทรศัพท์มือถือหนึ่งเครื่องมาส่งมอบให้ เขาจึงรับตัวปริญญาไว้และทำบันทึกประจำวันพร้อมแจ้งสิทธิผู้ต้องหาให้ปริญญา จากนั้นจึงแจ้งข้อกล่าวหาตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 กับปริญญา ซึ่งปริญญาปฏิเสธไม่ประสงค์จะให้การกับพนักงานสอบสวน และไม่ได้ให้รหัสโทรศัพท์กับคอมพิวเตอร์กับเจ้าหน้าที่

พยานเบิกความว่า เนื่องจากในขณะที่ปริญญาถูกจับกุมตัวมีการออกคำสั่งให้โอนย้ายคดีของพลเรือนที่อยู่ในศาลทหารกลับมาให้ศาลยุติธรรมเป็นผู้พิจารณาคดี เขาจึงนำตัวปริญญาไปฝากขังที่ศาลอาญา จากนั้นจึงทำการตรวจสอบประวัติผู้ต้องหาและสรุปความเห็นสั่งไม่ฟ้องผู้ต้องหาในความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 แต่สั่งฟ้องในความผิดตามพ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ 

 

ตอบทนายจำเลยถามค้าน

 

พยานเบิกความว่า ตอนที่เขาได้รับสำนวนเขาไม่ได้สอบปากคำพยานเพิ่มเติม ได้แต่สอบปากคำเจ้าหน้าที่ฝ่ายสืบสวนที่เป็นผู้จับกุมตัวจำเลยมาส่ง ส่วนความเห็นของคณะกรรมการกลั่นกรองคดีตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 เป็นไปตามเอกสารส่วนที่ทนายจำเลยนำเอกสารเป็นคำพิพากษาศาลจังหวัดนครพนมมาให้ดูเขาไม่เคยเห็นแต่เคยได้ยินข่าวว่ามีกรณีที่ศาลจังหวัดนครพนมยกฟ้องจำเลยคดีมาตรา 112 สำหรับข้อความตามฟ้องของปริญญา เขาอ่านแล้วแต่ยังเคารพและศรัทธาในสถาบันพระมหากษัตริย์

หลังสืบพยานปากนี้ อัยการแถลงหมดพยาน ส่วนทนายจำเลยแถลงว่าฝ่ายจำเลยไม่ประสงค์จะนำพยานเข้าสืบแต่ประสงค์จะส่งคำแถลงปิดคดี ศาลอนุญาตให้ส่งคำแถลงปิดคดีภายใน 30 วัน และนัดฟังคำพิพากษาวันที่ 15 สิงหาคม 2565 

 

หลังจบการพิจารณาคดี ปริญญาให้สัมภาษณ์กับไอลอว์ไว้สั้นๆว่า ขณะนี้เขามีปัญหาสุขภาพ คือ โรคเบาหวานและปลายประสาทบริเวณเท้าอักเสบซึ่งทำให้มีอาการชา ต้องไปพบแพทย์สามเดือนครั้งเพื่อรับยาและตรวจเลือดเพื่อวินิจฉัยอาการ โดยแพทย์ระบุว่าอาการป่วยทั้งหมดน่าจะเป็นไปตลอดชีวิต ส่วนอาการป่วยที่ตับอ่อนแพทย์นัดตรวจปีละครั้ง

 

เมื่อสอบถามถึงอาการป่วยและความกังวลต่อคำพิพากษาที่อาจถูกตัดสินจำคุก ปริญญาระบุว่าไม่กังวลมากนักเพราะแพทย์ที่โรงพยาบาลราชทัณฑ์พอจะให้การดูแลได้ และอาหารที่จะไปกระตุ้นโรคเกี่ยวกับตับอ่อนก็ไม่ได้มีในเรือนจำอยู่แล้ว ส่วนเรื่องเบาหวานก็เพียงแต่ควบคุมน้ำตาลโดยก่อนหน้านี้เขาเคยได้รับการรักษาระหว่างอยู่ในเรือนจำมาบ้างแล้ว

 

15 สิงหาคม 2565

นัดพิพากษา

 

ปริญญามาถึงห้องพิจารณาคดี 907 ตั้งแต่เวลาก่อน 9.00 น. โดยมีทนายความจากศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนมาให้ความช่วยเหลือด้านกฎหมาย ในนัดนี้ศาลมีนัดพิจารณาคดีในช่วงเช้าพร้อมกันหลายคดี ศาลจึงดำเนินกระบวนพิจารณาคดีอื่นไปก่อน

 

จากนั้นในเวลาประมาณ 10.30 น.จึงอ่านคำพิพากษาของปริญญา