25 ธันวาคม 2561 ศาลแขวงเชียงใหม่ พิพากษายกฟ้องในคดีที่จำเลยนักวิชาการและนักกิจกรรม 5 คน ถูกฟ้องว่า ติดป้าย “เวทีวิชาการไม่ใช่ค่ายทหาร” ฝ่าฝืนคำสั่งหัวหน้า คสช. ฉบับที่ 3/2558 ข้อ 12 ที่สั่งห้ามชุมนุมทางการเมืองตั้งแต่ห้าคนขึ้นไป โดยไม่ได้รับอนุญาตจาก คสช.
การนัดฟังคำพิพากษาในคดีนี้มีความสำคัญ เนื่องจาก เมื่อวันที่ 11 ธันวาคม 2561 หัวหน้า คสช. ออกคำสั่งฉบับที่ 22/2561 ยกเลิกข้อห้ามชุมนุมทางการเมืองตั้งแต่ห้าคนขึ้นไป พร้อมกับคำสั่งที่จำกัดเสรีภาพทางการเมืองอื่นๆ 9 ประเด็น เพื่อสร้างบรรยากาศสู่การเลือกตั้ง แต่ยังเขียนไว้ในข้อ 2. ว่า การยกเลิกคำสั่งไม่กระทบกระเทือนกับการดำเนินการที่ทำไปแล้ว จึงเป็นข้อสงสัยในการตีความกฎหมายว่า คดีความที่กำลังเดินหน้าไปจะยกเลิกหมดหรือไม่ หรือจะต้องเดินหน้าพิจารณากันต่อไป
ศาลแขวงเชียงใหม่อ่านคำพิพากษาในเวลาประมาณ 10.00 โดยฝ่ายจำเลยและทนายจำเลยมาศาล ส่วนฝ่ายอัยการโจทก์ส่งผู้ช่วยอัยการมาฟังแทน ท่ามกลางผู้มารอฟังผลการตัดสินกว่า 20 คน ศาลเห็นว่า คดีนี้โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยทั้งห้าในความผิดฐานชุมนุมทางการเมืองตั้งแต่ห้าคน โดยไม่ได้รับอนุญาตจาก คสช. ระหว่างการพิจารณาคดีนี้มีคำสั่งหัวหน้า คสช. ฉบับที่ 22/2561 ออกมาให้ยกเลิกคำสั่งหัวหน้า คสช. ฉบับที่ 3/2558 ข้อ 12. ที่โจทก์นำมาฟ้องจำเลยในคดีนี้แล้ว และมีผลบังคับใช้ทันทีตั้งแต่วันที่ออกคำสั่ง จึงเป็นกรณีที่ตามกฎหมายที่บัญญัติภายหลังมีผลให้การกระทำเช่นนั้นไม่เป็นความผิดต่อไป การกระทำของจำเลยทั้งห้าจึงไม่เป็นความผิดที่มีกฎหมายกำหนดไว้ เมื่อการกระทำของจำเลยทั้งห้าไม่เป็นความผิด จึงมีเหตุยกฟ้อง
อย่างไรก็ดี ศาลยังรับรองไว้ด้วยว่า ส่วนการกระทำที่ได้กระทำไปตามประกาศและคำสั่งของ คสช. ก่อนหน้านี้ไม่กระทบกระเทือนหรือไม่เสียไป ซึ่งเป็นไปตามข้อ 2. ของคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 22/2561
นอกจากคดีนี้แล้ว ยังมีคดีทีประชาชนถูกดำเนินคดีจากการชุมนุมทางการเมืองในยุคของ คสช. อีกหลายคดีที่กำลังอยู่ระหว่างพิจารณา โดยมีผู้ต้องหากว่า 200 คน เช่น คดีกลุ่มนักศึกษาชุมนุมที่หน้าหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร, คดีนักศึกษากลุ่มดาวดินชูป้ายคัดค้านการรัฐประหาร, คดีทำกิจกรรมเปิดศูนย์ปราบโกงประชามติ, คดีพรรคเพื่อไทยจัดแถลงข่าวในวาระ 4 ปี คสช. รวมทั้งคดีการชุมนุมของกลุ่มคนอยากเลือกตั้งในช่วงต้นปี 2561 อีกหลายคดี คำพิพากษาของศาลแขวงเชียงใหม่ในวันนี้อาจเป็นบรรทัดฐานให้คดีอื่นๆ ยุติไปด้วย
คดี “เวทีวิชาการไม่ใช่ค่ายทหาร” เกิดขึ้นในวันที่ 18 กรกฎาคม 2560 ระหว่างที่มีการจัดเวทีวิชาการไทยศึกษาที่จังหวัดเชียงใหม่มีผู้ร่วมกิจกรรมส่วนหนึ่งถือป้ายเขียนข้อความ “เวทีวิชาการไม่ใช่ค่ายทหาร” เพื่อแสดงออกถึงความไม่พอใจต่อกรณีที่มีเจ้าหน้าที่นอกเครื่องแบบมาคอยถ่ายภาพและบันทึกภาพเคลื่อนไหวในงานรวมทั้งแสดงออกในลักษณะที่ผู้ร่วมกิจกรรมกลุ่มดังกล่าวเห็นว่ามีลักษณะเป็นการข่มขู่คุกคาม
หลังเกิดเหตุประมาณหนึ่งเดือนมีนักกิจกรรมและนักวิชาการรวมห้าคนถูกออกหมายเรียกให้มารับทราบข้อกล่าวหาฝ่าฝืนคำสั่งหัวหน้าคสช.ฉบับที่ 3/2558 ทั้งนี้ระหว่างที่คดียังอยู่ในชั้นอัยการผู้ต้องหาทั้งห้าคนเคยยื่นหนังสือขอความเป็นธรรมถึงอัยการสูงสุดขอให้สั่งไม่ฟ้องคดีนี้เนื่องจากไม่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณะอย่างไรก็ตามท้ายที่สุดก็มีการฟ้องคดีนี้ต่อศาลแขวงเชียงใหม่ในวันที่ 4 กรกฎาคม 2561 จนกระทั่งมีการยกฟ้องในวันนี้
ดูความเคลื่อนไหวคดี “เวทีวิชาการไม่ใช่ค่ายทหาร” ทั้งหมด ที่นี่